Tandır, tarihsel olarak Orta Asya'dan Anadolu'ya, oradan da Osmanlı İmparatorluğu'na ve günümüz Türkiye'sine kadar uzanan bir yemek pişirme yöntemidir. Tandır pişirme tekniği, etin toprağa gömülen özel bir fırında pişirilmesiyle yapılır ve bu gelenek, etin son derece yumuşak ve lezzetli olmasını sağlar.
Tandır pişirme yöntemi, ilk kez Orta Asya’da hayvancılıkla uğraşan göçebe toplumlar tarafından geliştirilmiştir. O dönemde, etin uzun süre saklanabilmesi için kurutulması veya tütsülenmesi gerekirdi, ancak tandır sayesinde et, çok daha hızlı ve lezzetli bir şekilde pişirilip tüketilebiliyordu. Zamanla, bu pişirme yöntemi, özellikle kuzey ve güney bölgelerindeki yerleşik toplumlar arasında popülerleşti.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, kuzu tandır, saray mutfağından köylere kadar geniş bir yelpazede tercih edilen bir yemek haline geldi. Osmanlı'nın geniş sınırlarında, kuzu tandır farklı yörelerde değişik şekillerde pişirilse de, temelde etin yavaşça pişirilerek kendi suyunda lezzetinin artırılması geleneği korunmuştur.
Günümüzde ise kuzu tandır, Türk mutfağının en bilinen ve sevilen et yemeklerinden biridir. Özellikle özel günlerde, bayramlarda veya davetlerde yapılan bu yemek, hem lezzeti hem de hazırlık sürecindeki özen ile kültürel bir zenginlik taşır.
Kuzu Tandır Tarifi
Malzemeler:
-1,5 kg kuzu but veya kuzu sırt
-2 adet soğan
-4 diş sarımsak
-2 yemek kaşığı zeytinyağı
-1 tatlı kaşığı tuz
-1 tatlı kaşığı karabiber
-1 tatlı kaşığı kekik
1 çay kaşığı pul biber (isteğe bağlı)
-1 çay bardağı süt
-2 adet defne yaprağı
-1 su bardağı su
-1 çay bardağı zeytinyağı (pişirme için)
Yapılışı:
Kuzu etini büyük bir kaseye alın. Üzerine tuz, karabiber, kekik, pul biber, zeytinyağı ve sütü ekleyin. Soğanları soyup doğrayın, sarımsakları ezin ve hepsini etin üzerine ekleyin. Karıştırarak etin her tarafının baharatlarla iyice harmanlanmasını sağlayın. Üzerini streç filmle kapatıp buzdolabında 3-4 saat, tercihen bir gece boyunca marine edin.
Marine edilen eti fırın tepsisine veya geniş bir güveç kabına yerleştirin. Üzerine defne yapraklarını yerleştirin.
Fırını 160 dereceye ısıtın. Etin üzerine 1 su bardağı suyu dökün ve üzerini alüminyum folyo ile kapatın. Etin yumuşacık olabilmesi için 2,5-3 saat kadar fırınlayın. Ara ara etin suyunu kontrol edin ve gerekirse biraz daha su ekleyin.
Etin dışı kızarıp, içi iyice yumuşadıktan sonra folyosunu çıkarın ve 15-20 dakika daha pişirerek üzerinin kızarmasını sağlayın.
Fırından çıkan tandırı sıcak servis yapın. Yanında pilav, ince doğranmış soğan ve yoğurt ile servis edebilirsiniz.
Afiyet olsun, bir başka tarifte görüşmek üzere hoşça kalın.
