"Çullama" kelimesi, köftelerin pişirilme biçimine işaret eder; bu pişirme yöntemi, köftelerin sos içinde pişmesi ve sosun köftelere nüfuz ederek onlara lezzet katmasıyla dikkat çeker. Çullama, köftenin sadece kızartılmakla kalmayıp, bir tür sosta pişirilmesiyle elde edilen bir tat ve doku zenginliği sunar.
Türk mutfağında köfte, eski Osmanlı İmparatorluğu'na kadar uzanır. Zaman içinde Anadolu’nun farklı bölgelerinde kendine has pişirme yöntemleri ve malzemelerle çeşitlenmiş, her bölgeye özgü farklı köfte türleri ortaya çıkmıştır. Çullama köfte, bu köfte çeşitlerinden biri olup, genellikle kış aylarında yapılan, ev mutfaklarında sıkça yer bulan, pratik ancak bir o kadar da lezzetli bir yemektir.
Köftenin iç harcı, genellikle kıyma, soğan, baharatlar ve galeta unu gibi malzemelerle hazırlanır. Baharatlar, köftenin yöresel lezzetini belirleyen önemli bir faktördür; tuz, karabiber, kimyon ve pul biber gibi malzemeler, çullama köftenin özgün tadını oluşturur. Çullama köftenin diğer köftelerden farkı, pişirme şeklidir. Köfteler önce tavada kızartılır ve ardından sos içerisinde pişirilir. Bu pişirme yöntemi, köftelerin hem dışının gevrekleşmesini hem de içinin yumuşacık olmasını sağlar. Sosu genellikle domates salçası, tereyağı, sıcak su ve baharatlarla hazırlanır. Sos, köftelere derin bir lezzet katarken aynı zamanda yemeğin özünü oluşturur.
Çullama köfte, tarihi açısından da oldukça ilginçtir. Osmanlı İmparatorluğu'ndan bu yana, köfte Türk mutfağında önemli bir yer tutmuş ve pek çok farklı tarif ve pişirme yöntemiyle bölgesel çeşitlenmeye gitmiştir. Çullama köfte, özellikle Anadolu'nun kırsal kesimlerinde, taze etin ve baharatların bolca kullanıldığı bir yemek olarak ortaya çıkmıştır. Zamanla, köftenin pişirilme yöntemi, bölgenin iklim koşullarına ve ev mutfağının geleneklerine uyum göstererek evlerde yaygınlaşmıştır.
Anadolu'nun birçok yerinde çullama köfte, misafir ağırlamada, özel günlerde veya soğuk kış akşamlarında yapılan bir yemektir. Yanında pilav veya yoğurtla servis edilmesi geleneksel bir uygulamadır ve bu yemek, Türk mutfağının sadeliği ve zarifliğini yansıtan bir örnek teşkil eder.
Çullama köfte, yalnızca bir yemek değil, aynı zamanda Türk mutfağının köfte geleneğini devam ettiren ve yerel tatlar ile harmanlanmış bir kültürel mirastır. Hem günlük yaşamda hem de özel zamanlarda sofraları süsleyen bu lezzet, zaman içinde zenginleşerek, Türk mutfağının özgün ve vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir.
Malzemeler:
-500 gram dana kıyma
-1 adet büyük soğan (rendeleyin)
-2 diş sarımsak (ezilmiş)
-1 yumurta
-1 su bardağı galeta unu
-Yarım çay bardağı su
-1 tatlı kaşığı tuz
-Yarım tatlı kaşığı karabiber
-Yarım tatlı kaşığı kimyon
-1 tatlı kaşığı pul biber
-2 yemek kaşığı sıvı yağ (köfteleri kızartmak için)
Sos İçin:
1 yemek kaşığı salça
1 yemek kaşığı tereyağı
1 su bardağı sıcak su
Tuz ve karabiber (damak zevkinize göre)
Yapılışı:
Köfte harcını hazırlayın:
Bir kaba kıymayı alın. Üzerine rendelenmiş soğanı, ezilmiş sarımsağı, yumurtayı ve galeta ununu ekleyin. Ardından tuz, karabiber, kimyon ve pul biberi de ilave edin.
Kıvamını bulana kadar tüm malzemeyi iyice yoğurun. Bu işlem yaklaşık 10 dakika sürebilir. Yoğurduktan sonra, karışımdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp, her birini yuvarlayarak köfte şekli verin.
Köfteleri kızartın:
Bir tavada sıvı yağı ısıtın. Yağ yeterince ısındıktan sonra, hazırladığınız köfteleri tavaya dizin. Köfteleri orta ateşte, her iki tarafı da güzelce kızarana kadar pişirin. Altın rengini aldıklarında tavadan çıkarın ve fazla yağını süzmesi için bir tabağa alın.
Sosu hazırlayın:
Sos için, bir tavada tereyağını eritin. Tereyağı eridikten sonra salçayı ekleyin ve 1-2 dakika kadar kavurun. Ardından sıcak suyu ekleyin ve karıştırarak kaynamaya bırakın. Sos kaynamaya başlayınca tuz ve karabiber ile tatlandırın.
Köfteleri sosla buluşturun:
Pişen köfteleri sosun içine atın ve kısık ateşte 10-15 dakika kadar sosla birlikte pişirin. Köfteler sosu çekip lezzetlenecektir.
Servis yapın:
Çullama köfteleri sıcak olarak, yanında pilav ya da yoğurtla servis edebilirsiniz.
Afiyet olsun, bir başka tarifte görüşmek üzere hoşça kalın
