Zonguldak'ta kömür üretim bölgelerinin merkezi durumundaki Asma ve Dilaver mahalleleri, o tarihlerde yerleşim, insan hareketi ve ticaretin de merkezi durumundaydı.
İşçi sayısının çok yoğun olduğu bölgede, kısa sürede yerleşim arttı, işyerleri hızla çoğaldı, lokanta, kahvehane, fırın, bakkal ve seyyar satıcılar ticaret hacminin hızla gelişmesini sağladı.
Osmanlı döneminde Zonguldak kömür işletmelerinin Bahriye Nezaretine devredilmesi ile birlikte bölgeye yönetici olarak atanan Dilaver Paşa, maden işletmeciliğinde ilk hukuksal belge niteliğini taşıyan nizamnameyi yayınladı.
Zonguldak'da Dilaver Paşa Nizamnamesi olarak kayıtlara geçen yönetmelik, maden işletmelerinde çalışma koşulları, işçilerin sağlığı, bazı ihtiyaçlarını karşılanması, madende çalışma zorunluluğu gibi konuları kapsıyordu.
Adını, Dilaver Paşa'dan alan Dilaver Mahallesi ve Asma Mahallesi yaklaşık 30 yıl öncesine kadar gerek maden işçileri, gerek mahalle sakinleri ve özellikle gıda ve benzeri alanlarda faailyet gösteren ticarethaneleri ile Zonguldak'ın nüfus ve yerleşim bakımından en önde gelen semtleri arasında yer alıyordu.
Yıllar içinde Türkiye Taşkömürü Kurumu'nda işçi sayısının 50 bin'lerden 10 bin'lerin altına düşmesi nedeniyle, Asma ve Dilaver mahallelerinde insan hareketi en alt seviyeye düştü, ticarethaneler birer birer kapandı, insanlar başka mahallelere taşındı.
Şimdi Zonguldak'ın bu iki büyük mahallesi eski günlerin hatırası ile yaşamaya devam ediyor.
HABER MERKEZİ
