Bu olay Zonguldak'ta yaşanmış gerçek bir hikayedir.
Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK), Ereğli Kömür İşletmeleri (EKİ) olarak faaliyet gösterdiği yıllarda kurumun atölyelerinden birinde çalışmakta olan Salih Usta, o zamana değin yurt dışından yüksek miktarlarda döviz ödenerek ithal edilen ocak lokomotiflerinin aynısını tümüyle atölyenin kendi olanakları ile üretip, çalışır duruma getirmeyi başarır…
Türkiye'nin ilk yerli ve milli ocak lokomotifi böylece üretilmiş olur.
Bu durum o güne değin ocak lokomotiflerinin ithal edilmesinden nemalanan kurum yöneticilerinin hoşuna gitmez, ancak olay duyulup yayıldığı için şehrin ileri gelenlerinin katılacağı bir törenle tanıtılmasına karar verilir.
Törenden bir gün önce gece saatlerinde kimliği belirsiz kişiler tarafından Salih Usta'nın kendi yeteneği ve atölyenin olanakları ile ürettiği yerli ve milli ocak lokomotifinin bacasına kum doldurulur, tören günü lokomotif çalışmaz.
Salih Usta'ya da " Deli Salih" diye lakap takılır.
Neyse ki durum sonradan anlaşılır, Salih Usta lokomotifi temizler, onarır, bakımını yapar, yeniden çalışır duruma getirir.
O günden sonra nam-ı diğer Deli Salih'in ürettiği ocak lokomotifi " 30 nolu lokomotif" adı ile yıllarca kuruma hizmet eder.
Ancak, ne kurum yöneticileri, ne de bir başkası yerli ve milli ocak lokomotiflerinin üretimine devam edilmesini istemez.
Yurt dışından ocak lokomotifi ithalatı devam eder.
Türkiye'nin ilk yerli ve milli ocak lokomotifinin hikayesi bu şekilde sona erer.
Erhan ÇAKMAK
