Su, insan yaşamı için vazgeçilmezdir.

 Dünya Sağlık Örgütünce 1978 yılında Kazakistan’ın başkenti Alma Ata’da açıklanan Temel Sağlık Hizmetleri Bildirgesi’nde; 

Devletlerin toplumlarına sunacakları olmazsa olmaz sağlık hizmetlerinden birisi olarak kabul edilen “en az bakım” kavramı içerisinde yer alan “Temiz Su Sağlanması ve Sanitasyon” ilkesi, dünyadaki her insanın temiz ve güvenli suya ulaşımının bir insan hakkı olduğu vurgusunu da yapmaktadır

Su, hem günümüz hem de gelecek nesiller adına her türlü kirletici ve tehlikelerden korunması gereken bir madde ve varlıktır.

Su beslenmenin en önemli parçasıdır. Vücudunuzun her fonksiyonu sıvıyla sağlanır ve vücuttaki suyun yüzde 10`unu kaybetmek ciddi sorunlar doğurur. Yüzde 90`ı su olan kan, besinleri hücrelere taşır ve buradaki atıkları alır. Normal bir insan için günde 8-10 bardak su yeterlidir. Vücuttaki suyun dengesinin yaşamsal önemi vardır, günlük gereksinim 35 mL x vücut ağırlığı (kg) eşitliği ile basitçe hesaplanır. İdrar renginin koyulaşması, su ihtiyacının karşılamadığını göstergesidir.

Toplumda suyu yeterli alım miktarı düzeyinde ve üzerinde alanların sıklığı 18-64 yaş grubu kadınlarda %56 olup diğer yaş gruplarından daha yüksektir. Aynı yaş grubu erkeklerin yaklaşık yarısı (%47) ve 15-17 yaş grubu kızların %43’ü suyu yeterli tüketmektedir. Suyu yeterli alım düzeyinde ve üzerinde tüketenlerin sıklığı tüm diğer yaş gruplarında daha düşük olup %30 -38 arasında değişmektedir.

2017 TBSA ön sonuçlarına göre ise ülkemizde su tüketimi kişi başına 1594 ml bulunmuştur.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ 1993’te 22 Mart’ı Dünya Su günü olarak kabul etti. İşte 22 Mart Dünya Su Günü hakkında merak edilenler…

DÜNYA SU GÜNÜ NEDİR?

www.dunyasugunu.org'da yer alan bilgilere göre; 22 Mart tarihi, 1993 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda ilan edildiğinden bu yana Dünya Su Günü olarak kutlanmaktadır.

Teklif ilk kez, 1992’de Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde yapılan Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda (UNCED) gündeme getirildi. 1993’ten itibaren katılım her yıl katlanarak arttı; halk, desteklerini göstermek amacıyla gün boyu muslukları açmamaya teşvik edildi. Dünya Su Günü Facebook’ta da çok rağbet gördü.

Birleşmiş Milletler ve üye ülkeler bu günü, dünyadaki su kaynakları ile ilgili somut çalışmaları ödüllendirmek ve Birleşmiş Milletler tavsiyelerini uygulamaya ayırmışlardır. Her yıl Birleşmiş Milletlerin su alanında çalışmalar yapan farklı bir kuruluşu Dünya Su Günü’nde yapılacak uluslararası etkinlikleri destekleyip koordine etmektedir. UN-Water, kurulduğu yıl olan 2003’ten bu yana Dünya Su Günü etkinliklerine öncülük edecek BM kuruluşunu, etkinlik konusunu ve verilecek mesajları belirleme sorumluluğunu üstlenmektedir.

Birleşmiş Milletlere üye ülkelerin dışında, içilebilir su kaynakları ve su yaşamını destekleyen bazı sivil toplum kuruluşları da Dünya Su Günü’nü, çağımızın öncelikli su sorunlarına dikkat çekmek için iyi bir fırsat olarak değerlendirmektedir. Örneğin, Dünya Su Konseyi 1997’den bu yana her üç yılda bir düzenlediği Dünya Su Forumu ile bir hafta boyunca binlerce katılımcıya ulaşmaktadır. Katılımcı kuruluşlar ve Sivil toplum örgütlerinin dikkat çektiği konular arasında, “temiz içme suyuna ulaşma şansı olmayan bir milyar insan” ve “aile içinde suya ulaşmada cinsiyetin yeri” gibi konular yer almaktadır.

İYİ BİR İÇME SUYUNUN 11 ÖZELLİĞİ

– Hastalık yapıcı mikroorganizmalar içermemelidir.

– Kokusuz, renksiz, berrak ve içimi hoş olmalıdır.

– Sularda fenoller, yağlar gibi suya kötü koku ve tat veren maddeler bulunmamalıdır.

– Yeterli derecede yumuşak olmalıdır.

– Hidrojen sülfür, demir ve mangan gibi elementleri ihtiva etmemelidir.

– Suda sağlığa zararlı kimyasal maddeler bulunmamalıdır. Bazı kimyasal maddeler zehirli etki yapabilir; arsenik, kadmiyum, krom, selenyum, kurşun, cıva gibi. Bunun yanında baryum, nitrat, florür, radyoaktif maddeler, amonyum, klorür gibi maddeler sınır değerlerinin üzerinde sağlığa olumsuz etkileri olan maddelerdir.

– Nitrit, amonyak bulunmamalıdır. Bunlar, suyun organik maddelerle kirlendiğini gösterir. Nitrat ise kirlenmenin aşırı düzeylere yükseldiğini gösterir. Bu maddelerin içme suyunda bulunmaları tehlikelidir. Hele çocuklar için daha tehlikelidir.

– Suda 200 miligramdan fazla klorür bulunması kirlenme işareti sayılabilir.

– Flour 1 litrede 1 miligramdan az, 2 miligramdan fazla olmamalıdır.

– Demir 1 litrede 1-2 miligram bulunmalıdır.

– Suya sertlik veren en önemli maddeler kalsiyum, magnezyum ve klorür bileşikleridir.

SU İLE İLGİLİ BAZI GERÇEKLER

1- İnsan vücudunun %50 ile %65’i sudan oluşmaktadır. Bu oran yeni doğmuş bebeklerde %78’e kadar çıkıyor.

2- Dünya’nın %70.9’u sularla kaplıdır ve bu suyun miktarı 1,386,000,000 kilometre küptür. Bunun %97’si tuzlu sudur, %2.7’si ise buzullarda donmuş bir şekilde bulunmaktadır.

3- İnsanlığın kullanabileceği göl, ırmak, dere vb. gibi tatlı su kaynaklarının yüzdesi ise sadece %0,3’tür.

4- Dünya’nın atmosferinde tüm ırmaklardan daha fazla su vardır. Eğer havadaki su buharı eşit bir şekilde yeryüzüne düşerse, Dünya’nın her noktası 2,5 cm derinliğinde su ile kaplı olurdu.

5- 2050 yıllına kadar suya olan talebin yüzde 55 artış göstermesi bekleniyor. Tatlı suyun yüzde 70’i tarımda kullanılıyor. Artan nüfusu beslemek için gıda üretimi 2035’e kadar yüzde 69 artacak.

6- Dünya Sağlık Örgütü günde yaklaşık 22 litre suyun insanların temel kullanım ve temizlik ihtiyacını karşılayabileceğini belirtiyor.

7- Türkiye’de kişi başı günlük ortalama su miktarı ise 217 litre. Üç büyük şehrimizde kişi başı günlük ortalama su miktarı İstanbul için 189, Ankara için 227 , İzmir içinse 173 litre olarak ölçülmüş.

8- Türkiye’de suyun yüzde 72’sinin sulama, yüzde 11’inin sanayide, yüzde 16’sının içme ve kişisel kullanımda kullanılıyor.

9-  Türkiye’de son 20 yılda kişi başına düşen su miktarı 4 bin metreküpten 1430 metreküpe indi. Bu rakam bizi su azlığı çeken ülkeler sınıfına ekliyor.

10- Dünya’da 748 milyon kişinin gelişmiş bir su kaynağına, 2,5 milyar insanın ise gelişmiş bir sıhhı tesisata ulaşım imkanı yok.

11-  Su ile taşınan hastalıklar 5 yaşındaki çocukların hayatını kaybetmesinde, sıtma, kızamık ve AIDS’in hepsinin toplamından daha fazla ölüm orana sahip. Gelişen ülkelerde tüm hastalıkların %80’i su ve sıhhı temizliğin yetersiz olmasından kaynaklanıyor.

12- Her gün, çoğunlukla kızlar ve kadınlardan oluşan insanlar, günlerinin %25’ini ve toplam 125 milyon saatini uzaklarda bulunan su kaynaklarından suyu evlerine getirmek için harcıyor.

13- Güney Afrikalı kadınlar ve kızlar her gün toplamda 16 defa aya gidip gelecek kadar bir yolculuğu sadece su taşımak için yapıyor.

14- Duşta bir dakikada harcadığımız su (15L), Sahra altı bölgesinde yaşayan insanların içme ve temizlik için kullandığı sudan 7-10L) daha fazla.

15- Bir kalori gıdayı üretmek neredeyse 1 litre suya mal oluyor. 100 gram plastiği üretmek ise yaklaşık 6 litreye…

16- 1 kilo pirinci üretmek için yaklaşık 3500 litre suya ihtiyaç varken, 1 kilo et üretmek için bu rakam 15 bin litreye kadar çıkıyor. 1 litre gazlı içecek içinse bu rakam 160 ile 300 litre arasında değişiyor.