İlklerin şehri Zonguldak, aynı zamanda bir "tüneller" şehri…
Cumhuriyetimizin ilk yıllarında kazma-kürek ve beden gücü ile açılan demiryolu tünelleri Zonguldak-Ankara güzergahını birbirine bağladı.
Kimbilir kaç ayrılık ve kaç kavuşma hikayesine tanıklık etti…
Kara trenler, banliyö ve posta trenleri, motorlu (dizel) trenler, yemek salonlu mavi trenler kimbilir kaç bin kez bu yolları aştı geçti…
O tüneller hangi emeklerle ve hangi yüreklerle inşa edildi, Zonguldak - Ankara güzergahını " demir ağlarla " hangi emekler ve hangi yürekler bağladı, bütün bunlar tarihin içinde saklı…
O tüneller ve o trenler sadece yolcu taşımakla yetinmedi…
Zonguldak'ı Zonguldak, Karaelmas'ı Karaelmas yapan taşkömürü de o trenlerin vagonları ile o tünellerden geçerek yurdun dört bir yanına ulaştırıldı.
İlklerin şehri, Cumhuriyetimizin ilk ili Zonguldak, Cumhuriyet dönemindeki ilk üniversitenin ( Yüksek Maden Mektebi ), ilk sosyal yardım kuruluşunun (Amelebirliği, ilk özel bankanın ( Efes Bank) şehri olduğu gibi, kazma-kürekle, emekle, yürekle, alınteri ile dağları delip geçen tünellerin de şehridir aynı zamanda…
Günümüzde nostaljik birer tünel özelliğine dönüşen liman arkasındaki tüneller, taşkömürü sevkiyatında kullanılıyor, tünellerden geçen varagel sistemi ile kıyıya yanaşıp, kömürün gemilere tumba edilerek nakledilmesi sağlanıyordu.
Tünellerin Zonguldak'ın tarihinde ve hafızasında önemli bir yeri var.
Zonguldak liman arkasında her gün binlerce insanın nostaljik geziler yaptığı, yürüyerek geçip gittiği varagel tünelleri de, vakti zamanında bu memleketin üretim kültürüne hizmet etmenin gururunu da taşıyor.
Erhan ÇAKMAK
