Zonguldak, yer altı zenginlikleriyle tanınan bir bölgedir. Kömür ocakları, bölge halkının yaşamına derin bir şekilde nüfuz etmiştir. Kömür madenlerinden ilham alınarak, yemek kültüründe de "kuyu" fikriyle pişirme yöntemleri benimsenmiştir. Kuyu kebabı, genellikle kazılan özel çukurlarda ve odun ateşiyle hazırlanır. Kuyu, etin yavaş yavaş pişmesini sağlayarak ona benzersiz bir lezzet katar.
Bu yemek, genellikle düğün, bayram veya adak gibi özel günlerde yapılırdı. Etler, kuyunun içine sarkıtılarak ya da özel sepetlerde odun ateşinde uzun süre pişirilirdi. Zonguldak’ta, kömür ocaklarının kapatıldığı dönemlerde işçiler, bu tür pişirme yöntemlerini kendi yaşamlarına adapte ederek geleneksel yemeklere dönüştürmüşlerdir.
Kuyu kebabı, günümüzde fırınlarda da pratik bir şekilde yapılabilse de, hala köylerde geleneksel yöntemlerle hazırlanır. Bu yöntemler, sadece lezzet değil, aynı zamanda kültürel bir mirasın korunmasını da sağlar. Zonguldak’ta bu yemek, yöre halkı için sadece bir damak tadı değil, aynı zamanda geçmişle bir bağ kurma yoludur.
Sizleri daha fazla tutmadan bu eşsiz Zonguldak kültür yemeğinin tarifi ile baş başa bırakıyoruz.
Malzemeler:
-1 kg kuzu eti (but, kol veya döş kısmından)
-1 çay bardağı zeytinyağı
-3 yemek kaşığı yoğurt
-3 diş sarımsak (ezilmiş)
-1 tatlı kaşığı tuz
-1 çay kaşığı karabiber
-1 tatlı kaşığı kekik
-1 çay kaşığı pul biber (isteğe bağlı)
-1 adet büyük boy soğan (rendelenmiş, suyu sıkılmış)
Hazırlık:
Eti Hazırlama:
Kuzu etini iri kuşbaşı şeklinde doğrayın ve geniş bir kaba alın.
Rendelenmiş ve suyu sıkılmış soğanı, zeytinyağını, yoğurdu, ezilmiş sarımsağı, tuzu ve baharatları etin üzerine ekleyin.
Tüm malzemeleri elinizle iyice karıştırarak etin her tarafına marinasyonun bulaşmasını sağlayın.
Kabın üzerini streç filmle kapatın ve buzdolabında en az 6 saat, tercihen bir gece boyunca dinlendirin.
Pişirme:
Fırında Hazırlık:
Eti dinlendirdikten sonra, geniş ve derin bir fırın tepsisine yerleştirin. Tepsinin üzerini önce yağlı kağıtla kapatın, ardından sıkıca alüminyum folyo ile sarın. Bu, etin buharla pişerek daha yumuşak olmasını sağlar.
Önceden ısıtılmış 200 derece fırında yaklaşık 2 saat pişirin.
Kuyuda Geleneksel Yöntem:
Geleneksel kuyu kebabı, yerin altına kazılan ve taşla kaplanmış bir kuyuda odun ateşiyle yapılır. Etler çengele takılarak kuyuda yavaş yavaş pişirilir. Ancak evde fırın kullanımı daha pratiktir.
Servis Önerisi:
Kuyu kebabını sıcak olarak servis edin. Yanında tereyağlı pirinç pilavı, közlenmiş biber ve domatesle tamamlayabilirsiniz.
Eğer yöresel dokuyu artırmak isterseniz, yanında ince doğranmış soğan, sumak ve maydanozla hazırlanan bir salata da sunabilirsiniz.
Afiyet olsun, bir başka tarifte görüşmek üzere hoşça kalın.
